در این مطلب از سایت تریپ لند به شیوه بحث بحث با نادان در قرآن و روایات می پردازیم. پس به شما پیشنهاد می کنیم حتما تا انتهای این مطلب همراه ما باشید.
قرآن درخصوص نحوه برخورد با افراد جاهل و بی‌خرد یا مخالف به چند روش اشاره کرده که شایسته است مومنان مطابق با شرایط و موقعیت از یکی از این روشها بهره گیرند:
اعراض کردن با سلامت و خداحافظی: گاهی انسان با رفتارهای سفیهانه و بی‌خردانه افرادی مواجه می‌شود که نمی‌توان کاری انجام داد؛ زیرا نادان بی‌علم را می‌توان دانا کرد و احتمال تغییر رفتارش را داد؛ اما نمی‌توان جاهل بی‌خرد و سفیه را هدایت کرد. این‌جاست که خداوند می‌فرماید: وَإِذَا خَاطَبَهُمُ الْجَاهِلُونَ قَالُوا سَلَامًا؛ چون بی‌خردان آنها را مخاطب سازند (و سخنان نابخردانه گویند)، به آنها سلام می‌گویند (و با بی‌اعتنایی و بزرگواری می‌گذرند).(فرقان، آیه 63) مراد از جاهل در این‌جا بی‌خرد و سفیه است؛ یعنی جهل در برابر عقل قرار دارد؛ چنان‌که در کتاب عقل و جهل اصول کافی مراد از جهل همین معنا است نه جهل در برابر علم. دیگر آنکه مراد از سلام گفتن، همان سلام خداحافظی است؛ یعنی وقتی جاهلان بی‌خرد آنان را مخاطب سخنی قرار دادند؛ چون نمی‌توان آنها را به حق هدایت و رهنمون ساخت، بهتر است که از آنان خداحافظی کرده و دوری گزید؛
شاید این مطالب را هم بپسندید:
حکم لایک عکس افراد بی حجاب
حدیث: یکی از نشانه های نفاق هرزگی و بی بندو باری است
برخورد با بد حجابی در سیره معصومین (بخش سوم)
حسین شریعتمداری: فرمانده ناجا از مامور وظیفه‌شناس تقدیر کند
صرف نظر با کرامت: گاهی انسان لازم است تا کریمانه با افراد جاهل(بی علم و نادان) برخورد کند؛ زیرا می‌توان این افراد را با محبت رام و مطیع کرد و زمینه تغییر آنان را فراهم کرد؛ زیرا افراد بی‌خردی نیستند، بلکه افراد جاهل به معنای بی‌علمی هستند که مشکلات مالی و کمبود اموری چون محبت آنان را به جهل و رفتارهای نادرست کشانده است؛ همانند آن مرد شامی که به امام حسن مجتبی(ع) دشنام داد و آن حضرت(ع) با کرامت، وی را میهمان کرد تا حقیقت بر او آشکار شود. خداوند درباره این گروه فرموده است: وَإِذَا مَرُّوا بِاللَّغْوِ مَرُّوا كِرَامًا؛ و چون بر لغو و بیهوده‌ای بگذرند با بزرگوارى و کرامت مىگذرند. (فرقان، آیه 72) پس هم از عمل بیهوده جاهلان صرف نظر می‌کنند و هم با محبت و کرامت می‌کوشند تا آنان را به راه آورند؛ اعراض کردن و واگذاری امر به خدا: خداوند می‌فرماید برخی از مردم را نمی‌توان به راه آورد و دشمنی آنان را به دوستی تبدیل کرد، به‌ویژه کسانی که قیامت را باور ندارند.
نیاز نیست با آنها بحث و گفت‌وگو کنید و یا بخواهید در همین دنیا مجازات شوند؛ بلکه از آنان درگذرید تا خداوند آنان را به بند کشد و مجازات کند: قُل لِّلَّذِينَ آمَنُوا يَغْفِرُوا لِلَّذِينَ لا يَرْجُون أَيَّامَ اللَّهِ لِيَجْزِيَ قَوْمًا بِما كَانُوا يَكْسِبُونَ؛ به كسانى كه ايمان آورده‌اند، بگو: از خطاى كسانى كه به روزهاى خدا باور ندارند درگذريد، تا خود، آن مردم را به جزاى اعمالى كه مرتكب شده‌اند پاداش دهد.(جاثیه، آیه 14) در این آیه غفران به معنای صرف نظر کردن است. باید نسبت به کسانی که منکری مرتکب می‌شوند و مثلا بی‌حجابی و بی‌عفتی می‌کنند بی‌اعتنایی کرد که همین بی‌اعتنایی به آنان نوعی انزجار قلبی و از مراتب نهی از منکر است؛
صرف نظر با ورق زدن: روش دیگری که خداوند بیان می‌کند، گذشت همراه با ورق زدن آن خطا است به طوری که گویی اصلا خطایی را مرتکب نشده است. خداوند می‌فرماید: فَاصْفَحْ عَنْهُمْ وَ قُلْ سَلاَمٌ فَسَوْفَ يَعْلَمُونَ؛ صفحه را برگردان و بگو سلام و خداحافظی کن، بزودی خواهند دانست(زخرف، آیه 89) یعنی بزودی خودشان می‌فهمند که چه کردند و باید پاسخگو در پیشگاه خداوند باشند. در همه این روشها خداوند می‌خواهد با همه مردم به طوری رفتار شود که نشانه ادب همراه با احترام و شرافت انسانی باشد.خداوند به عنوان یک قاعده کلی و اصل حاکم در رفتار با مردم از مومن و غیر مومن و دوست و دشمن می‌فرماید: قُولُوا لِلنَّاسِ حُسْناً، با مردم نیکو سخن بگویید.(بقره، آیه 83)
کیهان
