شهادت امام حسن هفت يا بيست و هشت صفر

شهادت امام حسن هفت يا بيست و هشت صفر

بر اساس تاريخ دو نقل براي سالروز شهادت امام حسن مجتبي عليه السلام مطرح شده است، يكي هفتم ماه صفر و ديگري بيست و هشتم همين ماه. آنچه امروزه در تقويم به عنوان سالروز شهادت ثبت شده است همان نقل دوم يعني 28 صفر مي باشد اما علماي شيعه از ديرباز 7 صفر را به سوگواري و عزاداري براي آن امام همام برپا مي داشته اند. خوبست اين سنت در ميان عموم مردم بيشتر احيا شود.

در نقلي آمده كه ولادت امام كاظم عليه السلام در همين روز يعني هفتم ماه صفر مي باشد، لذا سوالي كه مطرح مي شود اينست كه در بين اين دو كداميك بايد مورد توجه قرار گيرد، برپايي مراسم سوگواري يا مراسم جشن؟!

حجت الاسلام طاها پیرامون این مطلب بیان داشتند:

«خوبست مومنان این سنت دیرینه مراجع و علما  و متدینین را حفظ کنند و هم هفتم صفر و هم بیست و  هشت صفر را برای امام حسن مجتبی علیه السلام به عزاداری بپردازند، نقل ولادت امام کاظم هم علیه السلام هم نباید موجب شود که در ایام عزاداری ماه صفر که ماه مصائب آل الله است، خدای ناکرده مجالس شادی بر پا شود. بهتر آنست در روز شهادت از فضایل و روایات امام کاظم علیه السلام تبرکا خوانده شود و به ایشان هم مومنین متوسل شوند. اما چرایی اینکه دو نقل شهادت هست، به نظر ما می تواند این قول باشد که امام مجتبی علیه السلام در روز هفتم صفر مسموم شده اند و در روز بیست و هشت صفر در اثر سم و بیماری حاصل از آن به شهادت رسیده اند، شواهدی بر این مطلب وجود دارد.»

در ادامه نظرات مراجع عظام تقلید را مطالعه کنید:

سؤال 180. سالروز ولادت امام هفتم(علیه السلام)، مقارن با ایّام سوگوارى حضرت سیّدالشّهد(علیه السلام) و یارانش مى باشد، که جمع بین این دو در اذهان عمومى تا حدّى متناقض مى نماید. در حالى که نسبت به میلاد حضرت زینب کبرى(علیها السلام)که در ایّام فاطمیّه و در شعاع شهادت حضرت زهر(علیها السلام)قرار گرفته، این مشکل به ذهن نمى آید. در مقایسه این دو، نکات ذیل حائز اهمیّت است:

1. فاصله زمانى ولادت امام موسى بن جعفر(علیه السلام)، هفتم صفر، بنابر تنها روایت موجود، از شهادت امام حسین(علیه السلام)حدود 26 روز مى باشد. در حالى که میلاد حضرت زینب(علیها السلام)، پنجم جمادى الاولى، با شهادت حضرت فاطمه(علیها السلام)(سیزده جمادى الاولى) هشت روز فاصله دارد.

2. بى شک مقام و مرتبت حضرت موسى بن جعفر(علیه السلام) که هفتمین امام شیعیان است، از حضرت زینب(علیها السلام) که از مقام امامت برخوردار نیستند، بالاتر است. و به همین نسبت، میلادشان نیز اهمیّت بیشترى دارد.

3. با توجّه به احادیث معتبر، بر هیچ کس پوشیده نیست که در جمع معصومین(علیهم السلام)، شأن و منزلت بانوى محشر، مرکز اتّصال نبّوت به ولایت، امّ الائمّه، حضرت زهر(علیها السلام) نیز از فرزندش امام حسین(علیه السلام) والاتر است; ولى با کمال تعجّب محافل مذهبى در سالروز میلاد حضرت زینب(علیها السلام) به جشن و سرور پرداخته، لکن به زادروز آن امام همام اهتمام نورزیده، و مع الاسف بى توجّه از کنار آن مى گذرند، بلکه عموم مذهبى ها در برخورد با مجلسى تحت عنوان بزرگداشت ولادت حضرتش، به طرح اشکال مى پردازند. لطفاً در این راستا به دو سؤال زیر پاسخ فرمایید

الف) نظر حضرت عالى در مورد موضوع فوق چیست؟

ب) با عنایت به مقدّمه طولانى بالا و موارد سه گانه فوق الذّکر، آیا برپایى محفل میلاد زادروز حضرت امام موسى بن جعفر(علیه السلام)، و ذکر میلاد آن بزرگوار، و ابراز سرور و شادى توسّط محبّان آن حضرت، خلاف شرع است؟

جواب: الف) با توجّه به اینکه معمول شیعه آن است که عزادارى امام حسین(علیه السلام) را تا اربعین ادامه مى دهد، و در پایان ماه صفر نیز وفات هاى متعدّدى است. به خاطر این جهات مختلف، کلّ دو ماه محرّم و صفر در عرف پیروان مکتب اهل بیت(علیهم السلام) به عنوان دو ماه سوگوارى معروف شده است. به همین دلیل از برگزارى جشن عروسى در تمام این دو ماه اجتناب مى کنند. از این جهت تولّد امام کاظم(علیه السلام) تحت الشعاع مصائب مختلف مجموع این دو ماه قرار گرفته است. در حالى که مسأله تولّد حضرت زینب(علیها السلام) در مقایسه با شهادت زهراى مرضیّه(علیها السلام) این چنین نیست. علاوه بر این، در بعضى روایات(1) نیز آمده که بعد از وقایع کربلا تا چهل روز آثار عزاى آن حضرت در طبیعت نیز بوده است. این نکته نیز فراموش نشود که طبق بعضى روایات(2)معروف، روز هفتم ماه صفر، روز شهادت امام حسن مجتبى(علیه السلام)است. به خصوص اینکه ولادت حضرت زینب(علیها السلام)قبل از شهادت زهراى مرضیّه(علیها السلام) است.

ب) خلاف شرع نیست; ولى اولى آن است که حرمت اربعین (چهل روز شهادت)، مقدّم داشته شود. 

منبع: احکام عزاداری > تقارن ایّام ولادت با شهادت، حضرت آيت الله مكارم شيرازي .