ر این مطلب از تریپ لند به زمان و تاریخ دقیق نوشتن دعای شرف الشمس وبررسی خواص شرف شمس و آداب مخصوصه آن می پردازیم. پنجشنبه نوزدهمین روز از ماه فروردین سال 1404 برای منجمان مسلمان اهمیت ویژه‌ای دارد. روزی که خورشید ۱۹ درجه در برج حمل (فروردین) باشد. آن‌ها می‌گویند این روزخاص بنابه محاسبات نجومی، روزی خوش یمن و بابرکت است و البته در ساعت‌های خاصی در این روز، بهترین موقعیت خورشید در کهکشان در سال است.
ابوریحان بیرونی در کتاب التفهیم در باب «در احکام نجوم» فصل «بهرهای (بهره‌ها) ستارگان اندر بروج» زیر عنوان «شرف و هبوط ستارگان کدامند » مطالبی را در خصوص شرف سیارات نوشته است.
براساس جدول کتاب التفهیم شرف شمس هنگامی است که خورشید ۱۹ درجه در برج حمل باشد.
در میان عامه مردم هم این روز، روزی است که موکلان خورشید به زمین می‌آیند و چند ساعتی را در زمین می‌گذرانند. ساعت‌هایی که برای اهل زمین، از جمله خوش یمن‌ترین ساعت‌ها سال است.
شرف شمس که سنگ نیست
در باور عامیانه، «شرف الشمس» نگین انگشتری زردرنگ است که بعضی‌ها به نیت گشایش در کار‌ها به دست می‌کنند. اما در واقع شرف الشمس سنگ نیست. بلکه دعایی منسوب به امام علی (علیه السلام) است که در روز نوزدهم فروردین با آدابی خاص می‌نویسند و نقشی رمزگونه را پشت انگشتر عقیق زردرنگ حک می‌کنند.
در روز شرف الشمس شکل شرف الشمس را از ساعت ۱۱ ظهر تا ساعت ۲۳ روی طلا، عقیق زرد، پارچه زرد کشیده و یا حک نموده و یا با خط زرد روی کاغذ و یا پارچه می‌نویسید و دعای آورده شده را خوانده و نوشته و بعد هر حاجتی که از خدا دارند را زیر دعا می‌نویسند و در قرآن می‌گذارند.
«شرف الشمس از علوم غریبه است، لکن درکتب متقدمین اعم از روایی و ادعیه و اذکار اثری نیافتم، فقط متاخرین در چند قرن اخیر معتبر می‌دانند و بیاناتی درباره شرف الشمس و طریقه تکسیر آن به صورت مربع یا مسبع وغیره و نیز آثار و برکات آن مطالبی متذکر شده‌اند و بعضی آن را ماخوذ از اسم اعظم تلقی کرده‌اند و در کتاب جواهر مکنونه که از کتب خطی اذکار است و همچنین در کتاب السحاب اللئالی تالیف سید عبدالله بوشهری و کتب دیگر، آثاری از جمله دفع فقر و بیماری‌ها و حفظ از گزند جانوران و ایمنی از بلایا وکسب عزت و بزرگی متذکر شده‌اند»
اما نقش‌های رمز گونه‌ای که شرف الشمس نامیده می‌شود در کتاب «جنه الوافیه» مشهور به «مصباح کفعمی» آمده است. کفعمی در حاشیه کتاب مینویسد: «در بعضی از کتاب‌های علمای شیعه دیدم که این شکل از امیرالمۆمنین (علیه السلام) نقل شده است. که وقتی عازم جهاد بود در بین راه که استراحت می‌کردند این شکل‌ها را بر روی سنگی حک کرد و فرمود: این رمز پیروزی ماست. به نظر میرسد بیان چنین نقلی محکم نیست؛ چون سند این روایت تا امیرالمۆمنین (علیه السلام) ذکر نشده است.» مرحوم شیخ بهایی هم همین شکل را در کتاب «سرّ المست‌تر» با اندکی تغییر آورده است. البته در کتاب‌های یاد شده این شکل به «شرف الشمس» نامیده نشده است و احتمالاً تشخیص اساتید علم ختوم و اذکار این بوده که این شکل در شرف شمس – که نوزدهم فروردین ماه است – نوشته شود که ساعت خوبی است و باعث تأثیر بیشتر این شکل خواهدبود.
در کتاب «هزار و یک نکته»، نکته ۲۷۷، تألیف آیتاللّه حسنزاده آملی نیز مطالبی راجع به این شکل آمده است.در کتاب‌های اسلامی هم نقش شرف الشمس را شامل پنج اسم اعظم خداوند می‌دانند که آن‌ها را کلمات مبارکه: الله، جمیل، رحمن، مۆمن و نور گفته‌اند و به جای نقش از پنج حرف اول آن‌ها بصورت ا. ج. ر. م. ن می‌توان استفاده کرد.
از سنگ شرف الشمس برای: چشم زخم، گشایش امور، برآورده شدن آرزو‌ها، افزایش رزق و روزی استفاده می‌شود.
حضرت آیت الله مبشر کاشانی با اشاره به نکات جالب و ناگفته‌ای در این باره، مبحث شرف الشمس را جزء علوم غریبه دانست و مرقوم کرد:
«شرف الشمس از علوم غریبه است، لکن در کتب متقدمین اعم از روایی و ادعیه و اذکار اثری نیافتم، فقط متاخرین در چند قرن اخیر معتبر می‌دانند و بیاناتی درباره شرف الشمس و طریقه تکسیر آن به صورت مربع یا مسبع و غیره و نیز آثار و برکات آن مطالبی متذکر شده‌اند و بعضی آن را ماخوذ از اسم اعظم تلقی کرده‌اند و در کتاب جواهر مکنونه که از کتب خطی اذکار است و همچنین در کتاب السحاب تالیف سید عبدالله بوشهری و کتب دیگر، آثاری از جمله دفع فقر و بیماری‌ها و حفظ از گزند جانوران و ایمنی از بلایا وکسب عزت و بزرگی متذکر شده‌اند.»
معظم له در ادامه افزود: «کفعمی هم در کتاب جنت الواقیه آورده‌اند که این حروف شکل، اسم اعظم است و در بعض کتب علمای شیعه دیدم که این شکل از امیرالمۆمنین علیه السلام می‌باشد ولی سندی برای ادعای خود ذکر نکرده‌اند.
مرحوم شیخ بهائی نیز در کتاب سرالمستتر، در رابطه با این شکل که بعضا به شرف الشمس معروف شده مطالبی بیان فرموده است.»
علامه مبشر کاشانی به زمان و آداب و کیفیت شرف الشمس گفته است: «می‌گویند که شرف الشمس باید در روز ۱۹ حمل که مطابق با روز ۱۹ فروردین است از طلوع آفتاب تا ظهر بر عقیق زرد و در صورت عدم امکان بر کاغذ زردی نوشته شود و با خود حمل نماید ولی در تجدید آن در روز مذکور در سال‌های بعد شرط نشده است و لازم نیست.»
همچنین حضرت آیت الله روحانی نیز ابعاد خواندنی دیگری از شرف الشمس را بیان و مکتوب کرد:
«اهل این گونه فنون می‌گویند که اگر یک بار شرف الشمس به طریق مخصوص نوشته شود، دیگر احتیاجی به تکرار در سال بعد ندارد و اثرش باقی است – ولی چون در طرز نوشتن آن اختلاف است، مثل شکل ستاره آن یا حرف میم آن، بعضی به همه وجوه آن می‌نویسند، مثلا یک بار با ستاره پنج گوشه و یک بار با ستاره شش گوشه. به هر حال جدید تهیه کردن آن در هر سال لازم نیست.»
در این حال، حضرت آیت الله مظاهری در پاسخی کوتاه و گویا، با اشاره به قابل اعتماد بودن شرف الشمس، افزود: «شرف الشمس مورد اعتماد است و اگر کسی داشته باشد تجدید لازم نیست.»
در کتاب «هزار و یک نکته»، نکته ۲۷۷، تألیف آیت اللّه حسن زاده آملی نیز مطالبی راجع به این شکل آمده است. در کتاب‌های اسلامی هم نقش شرف الشمس را شامل پنج اسم اعظم خداوند می‌دانند که آن‌ها را کلمات مبارکه: الله، جمیل رحمن، مۆمن و نور گفته‌اند و بجای نقش از پنج حرف اول آن‌ها بصورت ا. ج. ر. م. ن می‌توان استفاده کرد.
دعای شرف شمس
بسم الله الرّحمن الرّحیم
اَللّهُم اِنّی اَسئَلُکَ بِالهاءِ مِنْ اِسمِکَ الْاَعظَم و بالثَلآثِ العِصّیِ و بالالَفِ المُقَّّوِم و بِالمِیمِ الطَمیس الاَبتَر و بالسِّلمِ و بالاَربَعَه الَتِی ه ِی کالکَفِ بِلا مُعصَم و بِالهاءِ المَشقُوقَه و بالواوِ المُعظَّم صوره اِسمکَ الشَّریفِ الاَعظَم اَن تُصَلِیَ علی سَیِّدِنا مُحمَّدِ وَ آلِهِ بعدد حروف ماجری بِالقلم و اَن تَقضِی حاجَتِی.
نکاتی که در هنگام نوشتن باید رعایت شود:
۱-هیچ خطی دوبار کشیده نشود.
۲-سوراخ‌های ستاره و میم و‌ها و واو بسته نشود.
۳-خطوط ابتدا و انتهای ستاره یگدیگر را قطع نکنند.
۴-اندازه الف‌ها یکسان باشد.
۵- واو آخر روی تمام نقش کشیده شود.
۶- اگر روی کاغذ نوشته می‌شوند با گلاب و زعفران نوشته شوند.
دو نکته مهم دیگر درباره شرف شمس
۱- اگر از نگین استفاده می‌کنید سعی کنید هر سال در ساعت ذکر شده و با آداب کامل بوسیله یک سوزن روی نقش کنده شده را دوباره خراش دهید.
۲- اگر روی کاغذ نوشتید آن را باز نکنید و به کسی نشان ندهید و در آخرین چهارشنبه سال به آب روان بسپارید.
