لعن علني از نظر مراجع

سوال: آیا لعن علنی در زمان حاضر درست است؟

پاسخ حجت الاسلام مهدی طاها

قطعا لعن علنی به نفع شیعیان نبوده و نیست!، آثار مخرب این کارها بر کسی پوشیده نیست، جان شیعیان را به خطر می اندازد و زمینه پذیرش مکتب اهل البیت علیهم السلام را  در میان منصفان در مخالفان کمرنگ خواهد کرد. در اینجا به نظر شیخ مفید (رضوان الله تعالی علیه) که از اعاظم و بزرگان شیعه هست استناد می کنیم، ایشان در کتاب اعتقادات شیعه که نشان از اعتقادات اصیل شیعه هست می نویسد که تقیه در این موارد واجب است و کسی که تقیه نکند مانند آن است که نماز واجب را ترک کرده و [گناه کار] است!، به روایتی استناد می کند که نشان می دهد در نزد ایشان دارای اعتبار هست وگرنه در کتاب اعتقادات آن را مطرح نمی کرد.

در این روایت آمده است که به امام صادق علیه السلام خبر دادند که ای پسر رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم ما در مسجد می بینیم که مردی از [طرفداران شما] در مسجد علنی دشمنان شما لعن می کند و به آنها فحش می دهد!. حضرت پاسخ دادند، او را چه می شود!، چرا این کارها را می کند، خداوند او را لعنت کند که آبروی ما را می برد و زمینه تعرض به ما [و شیعیان و مکتب ما] را فراهم می سازد.

قال الشيخ- رحمه اللّه-: اعتقادنا في التقيّة أنّها واجبة، من تركها كان بمنزلة من ترك الصلاة وَ قِيلَ لِلصَّادِقِ- عَلَيْهِ السَّلَامُ: يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ، إِنَّا نَرَى فِي الْمَسْجِدِ رَجُلًا يُعْلِنُ بِسَبِّ أَعْدَائِكُمْ وَ يُسَمِّيهِمْ. فَقَالَ: مَا لَهُ- لَعَنَهُ اللَّهُ- يَعْرِضُ بِنَا». اعتقادات الامامیة، باب 39،ص108

باید از خود پرسید هدف لعن چیست و چرا لعن می کنیم؟! آیا برای بغض و کینه ی شخصی است یا نه به دستور ائمه ی معصومین و به خاطر خداست؟ اگر به خاطر کینه ی شخصی و هوای نفس است که هیچ ارزشی ندارد چون عملی که برای خدا نباشد هیچ ارزشی ندارد، یا نه چون می خواهیم به خدا و رسول و خاندانش اظهار ارادت و اطاعت کنیم این کار را می کنیم؟، اگر این طور است در عصر غیبت اهل البیت علیهم السلام ما را به فقها و علمای ربانی ارجاع داده اند و تمام مراجع و فقها لعن علنی را جایز نمی دانند، حالا باید از آن افرادی که با جهل خود سبب بهانه دادن به دست دشمن و کشتار شیعان می شوند سوال کرد به چه قیمتی بر روی رفتارهای جاهلانه و احمقانه خود که خلاف فتوای مراجع هست پافشاری می کنید و در ریختن خون شیعیان مظلوم شریک می شوید!.

در ادامه می توانید نظر مراجع عظام تقلید را بخوانید:

س. اهانت به مقدسات دیگر مذاهب چه حکمی دارد؟

ج. اینجانب همچون بسیاری از علمای اسلام و دلسوزان امّت اسلامی بار دیگر اعلام میکنم که هر گفته و عملی که موجب برافروختن آتش اختلاف میان مسلمانان شود و نیز اهانت به مقدّسات هر یک از گروه‌های مسلمان یا تکفیر یکی از مذاهب اسلامی، خدمت به اردوگاه کفر و شرک و خیانت به اسلام و حرام شرعی است.

س. شرکت در مجالسی که در آن به مقدسات دیگر مذاهب توهین می‌شود چه حکمی دارد؟

ج. هرگونه گفتار یا کردار و رفتاری که در زمان حاضر سوژه و بهانه به دست دشمن بدهد و یا موجب اختلاف و تفرقه بین مسلمین گردد، شرعا حرام اکید است.

منبع: سایت هدانا برگرفته از استفتائات مقام معظم رهبری.

آیا حکم وحدت منافاتی با تبرّی ندارد؟ آیا اگر شخصی مقلد حضرت آیت‌الله خامنه‌ای نباشد، بر او واجب است که از دستورات ایشان مبنی بر عدم لعن تبعیت کند؟

قطعاً وحدت مسلمین با تبرّی منافات ندارد. یعنی افراد می‌توانند با دشمنان خدا و دشمنان اولیای خدا دشمن باشند و با آنهایی که در حال جنگ با مسلمانان هستند مقابله کنند، و در عین حال با دیگر مسلمان‌ها وحدت نیز داشته باشند. پس وحدت مسلمانان با تبرّی از دشمنان خدا و دشمنان اولیای خدا هیچ منافاتی ندارد. به عنوان نمونه امام خمینی رضوان‌الله‌تعالی‌علیه هم ولایی بودند هم متبرّی از دشمنان خدا و دشمنان اولیای خدا و در عین حال به مقدسات سایر مسلمانان و اشخاص مورد احترام آنها لعن و توهین هم نمی‌کردند. خیلی از بزرگان بودند که مردم را به وحدت دعوت کردند و از دشمنان خدا هم تبرّی جستند.

وحدت بین مسلمین و پرهیز از تفرقه یک امر واجب است و ایجاد اختلاف و تفرقه بین مسلمانان که به نفع دشمنان و به نفع استکبار جهانی و صهیونیسم بین‌المللی است، حرام است. اما اینکه اگر مقلد حضرت آقا هم نباشند، باید مراعات این مسئله را بکنند؟ بله دیگران هم باید مراعات این مسئله را بکنند. در این مسئله فرقی ندارد که افراد مقلد حضرت آقا باشند یا مقلد سایر مراجع. چرا که به فتوای همه‌ی مراجع معظم تقلید، انجام کارهایی که بر ما واجب نیست -ولو مستحب هم باشند- اگر انجام آن کارها موجب سوء استفاده‌ی دشمنان علیه مکتب اهل بیت علیهم‌السلام شود تا به پیروان مکتب اهل بیت علیهم‌السلام توهین کنند یا موجب اختلاف بین مسلمانان باشد جایز نیست.

نظر حضرت آیت‌الله خامنه‌ای درباره‌ی برگزاری مراسم لعن چیست؟

حضرت آقا بارها فرموده‌اند که به مقدسات سایر مذاهب توهین نکنید. بنابراین باید از این کار پرهیز کرد و نکته‌ی جالب توجه اینجا است که برخی می‌گویند در مجالس خصوصی اشکالی ندارد که لعن بگوییم؛ در حالی که حضرت آقا قید نزدند که مجلس عمومی باشد یا خصوصی، بلکه به طور کلی فرموده‌اند که به مقدسات سایر مسلمانان یعنی سایر فِرَق اسلامی توهین نکنید. حضرت آقا در جایی فرموده‌اند: «آن شیعه‌ای هم که از روی نادانی و غفلت، یا گاهی از روی غرض – این را هم سراغ داریم و افرادی را هم از بین شیعیان می‌شناسیم که فقط مسئله‌شان مسئله‌ی نادانی نیست، بلکه مأموریت دارند برای اینکه ایجاد اختلاف کنند – به مقدسات اهل سنت اهانت می‌کند، عرض می‌کنم: رفتار هر دو گروه حرام شرعی است و خلاف قانونی است.» بنابراین توهین به مقدسات سایر مذاهب اسلامی به نظر حضرت آقا حرام شرعی است.

. آیا حرام بودن بی‌احترامی به اعتقادات مذاهب شامل غیر اهل سنت هم می‌شود؟

به هر حال مذاهبی هستند که دارند با مسالمت زندگی می‌کنند و آنها هم به مقدسات ما معمولاً توهین نمی‌کنند. توهین به آنها هم اگر موجب تفرقه و فتنه‌انگیزی در جامعه شود قطعاً حرام است.

 برخی می‌گویند شعار برادری و برابری بین شیعه و سنی فقط جنبه‌ی سیاسی دارد و حکم شرعی نیست. آیا این مطلب درست است؟

خیر، این مطلب درست نیست. وحدت مسلمین حکم شرعی است. تعبیر حضرت آقا این است که «شعار وحدت مسلمین را یک مسئله‌ی استراتژیک می‌دانم_ یک مسئله‌ی تاکتیکی و مصلحتی هم نیست که حالا بگوییم مصلحت ما ایجاب می‌کند که با مسلمین غیرشیعه ارتباط داشته باشیم_ مسلمانان، به تدریج این اختلافات مذهبی و طایفه‌ای را کم کنند و از بین ببرند چون در خدمت دشمنان است.» و خدمت به دشمنان هم حرام است.

تکلیف ما در برخورد با شیعیانی که اصرار به تفرقه‌افکنی میان مسلمانان را دارند چیست؟ آیا امر به معروف و نهی از منکر آنها واجب است؟

نظر حضرت آقا این است که تفرقه بین مسلمانان کار حرامی است و توهین به مقدسات سایر مسلمین هم حرام است. فعل حرام منکر است و نهی از منکر هم واجب است؛ اما با وجود شرایط و مراعات مراتب.

منبع سایت هدانا برگرفته از سایت رسمی حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای؛ توسط حجت‌الاسلام‌والمسلمین فلاح‌زاده.

اهانت به خلفا در مجالس فرحة الزهرا

لعن یا اهانت به یکی از خلفا و همچنین عایشه و حفصه، آشکارا یا مخفیانه چه حکمی دارد؟ آیا بیان مطاعن ایشان در مجالس عمومی جایز است؟ تشکیل مجالس عیدالزهرا، آشکارا یا مخفیانه چه حکمی دارد؟

لازم است از کارهایی که باعث تفرقه صفوف و ایجاد شکاف بین مسلمانان می شود خودداری شود و همه ی مسلمین در برابر دشمنان اسلام متحد شوند و ما روز نهم ربیع را به مناسبت شروع ولایت و امامت حضرت مهدی (عج) جشن می گیریم و این روزی است که به نام «فرحة الزهرا» معروف است. جشن گرفتن این روز یک امر عرفی است و وجه شرعی ندارد. بعضی افراد کارهای دیگری به این مناسبت اضافه کرده اند که ما در این مورد صحبتی نمی کنیم.

دیدگاه شیعه در مورد لعن عایشه

برخی خیال می‌کنند ولایت این است و بدون سب و لعن ولایتی نیست.

حضرت آيت الله بهجت

در زمان ما که اهل تسنن در میان ما هستند. و چه‌بسا وسایل ضبط و استراق سمع داشته و از گفتار و کردار و افراد، و از صحنه‌ها عکس‌برداری کنند، و ممکن است این کارها موجب اذیت و آزار و یا قتل شیعیانی که در بلاد و کشورهای دیگر در اقلیت هستند، گردد. در این صورت اگر یک قطره خون از آنها ریخته شود، ما مسبب آن و یا شریک جرم خواهیم بود.

از راه‌هایی که مرحوم آقای بروجردی رحمه‌الله نیز همین راه را می‌رفتند، همان بیان مشترکات میان ما و عامّه و ترک مَطاعِن و یا لعن و سبّ آشکار آنهاست. که از جمله، بیان حدیث معروف و مشهور بین فَریقَین، یعنی حدیث ثقلین، است.

منبع: سایت هدانا برگرفته از  در محضر بهجت، ج۱، ص ۱۳۸

لا تقولوا اخواننا السنة، بل قولوا (أنفسنا أهل السنة). نگوييد برادران ما اهل سنت! بلكه گوييد اهل سنت جان ما هستند.