حكم حرام بودن شراب در چه سالى نازل شد؟

حكم حرام بودن شراب در چه سالى نازل شد؟

در تاريخ اظهار تحريم مشروبات الكلى چند ديدگاه وجود دارد:

1- در مكه و آغاز بعثت اظهار تحريم شده است.(1)

2- قبل از جنگ احد در سال سوم هجرت.(2)

3- بعد از جنگ احزاب در سال پنجم هجرت.(3)

4- در سال چهارم هجرت.(4)

5- در سال ششم هجرت

به نظر مى رسد ديدگاه نخست بهترين و درست ترين ديدگاه مى باشد.

گفتنى است خوردن مشروبات الكلى از زمان حضرت آدم (ع) تحريم شده و در هيچ عصرى و از سوى هيچ پيامبرى مجاز شمرده نشده است و لكن برخى انسانها مصرف مى كرده اند همان طور كه گناهان ديگر را هم مى كردند. بندگان مومن خدا از آن پرهيز كرده اند و گاهى افراد غير مومن هم آن را برخود تحريم مى كردند. در دين اسلام هم خوردن مشروبات الكلى تحريم شده است. برخى اعراب قبل از تحريم، آن را مى خوردند ولى در همان زمان هم، دينداران از آن پرهيز مى كردند.

به عنوان مثال، قبل از اينكه آيات تحريم شراب الكلى نازل شود، حضرت على (ع) و عثمان بن مظعون شراب الكلى نمى خوردند و آن را بر خود تحريم كرده بودند.(5) برخى صحابه پيامبر قبل از نزول آيات تحريم، شراب الكلى مصرف مى كردند و مرتكب اعمال بدى مى شدند.(6)

از عرب جاهلى هم برخى قبل از نزول آيات تحريم، شراب را برخود تحريم كردند مانند عامر بن ظرب عدوانى، قيس بن عامر تميمى، صفوان بن اميه بن محرث كنانى، عفيف بن معدى كرب كندى و اسلوم يامى.(7) اين افراد عمل زنا را هم برخود تحريم كرده بودند، با اينكه كافر بودند.(8)

مسيحيان خوردن مشروبات الكلى را مجاز مى دانند ولى در اصل دين، مشروبات الكلى، مجاز نيست. خداوند متعال دين خود را براساس عقل و تعقل بنا نهاده و مشروبات الكلى، عقل را زايل مى كند و وقتى عقل رفت، انسان به هر جنايتى دست مى زند و اين با دين خدا سازگار نيست و نمى توان گفت در دين مسيحيت، خوردن مشروبات الكلى مجاز است.

منبع و مآخذى كه مى توان با اعتماد بر آن، حرمت مشروبات الكلى در عصر حضرت عيسى را به دست آورد، رواياتى است كه از پيامبر اسلام و امامان معصوم رسيده است. براساس اين روايات، شراب الكلى همواره در طول تاريخ در اديان الهى تحريم شده و در هيچ عصرى مجاز شمرده نشده است.

در فروع كافى، ج 6 ص، 392 روايات مربوط به مشروبات الكلى را آورده است كه نشان مى دهد خمر از زمان حضرت آدم تا به حال تحريم شده است. در بابى است با عنوان «ان الخمر لم تزل محرمه، شراب الكلى همواره حرام بوده است» سه روايت ذكر كرده كه نشان مى دهد كه خداوند خمر را در همه اديان حرام ساخته است و اين سه روايت، از نظر محتوا مانند هم هستند. براى مثال به يكى از آنها اشاره مى كنيم: خداوند هر پيامبرى را كه فرستاد آن پيامبر دين خدا را به تدريج براى مردم ارائه مى داد و در علم خداوند هم از اول اين بود كه خمر هم حرام است و پيامبران هم به تدريج اين حرام را براى مردم مى گفتند و خوردن خمر همواره حرام بود و اگر خداوند همه دين را يك مرتبه براى مردم بيان مى كرد، مردم نمى توانستند بپذيرند و در نتيجه هلاك مى شدند و دين را رها مى كردند. خداوند كه به بندگان خود از همه مهربانتر است، به اين صورت عمل مى كند.(9)

توجه داشته باشيم كه كمتر گناهى پيدا مى شود كه به اندازه شرب خمر منفور باشد. در فروع كافى از ص 392 تا ص 424 روايات بسيار زيادى آورده است كه هر انسان خردمندى مى تواند از اين روايات بفهمد كه اين گناه نمى تواند در دين عيسى (ع) مجاز شمرده شود. در اين روايات آمده است كه: «شرب الخمر مفتاح كل شر خوردن مشروب الكلى كليد هر بدى است.(10)

امام باقر و امام صادق عليهما السلام فرمودند: «ان الخمر راس كل اثم» مشروب الكلى، سرآغاز هر گناهى است.(11)

در همين روايت آمده است كه: «خداوند به هيچ گناهى مانند شرب خمر معصيت نشده است. مشروب خور نماز واجب را ترك مى كند و چون عقل ندارد با مادر، خواهر و دختر خود زنا مى كند»(12) گناهى كه اين همه منفور است چگونه مى تواند در دين عيسى (ع) حلال باشد.

در كتاب وسائل الشيعه، ج، 17 ص 221- 306 روايات مربوط به خمر را آورده است و اگر بخواهيد همه روايات مربوط به خمر را ملاحظه بكنيد مى توانيد به اين كتاب مراجعه بكنيد. در ص، 240 حديث 12 به اين صورت است: ديان بن صلت مى گويد: از امام رضا (ع) شنيدم كه مى فرمود:(13) خداوند هرگز پيامبرى را مبعوث نساخته مگر به تحريم شراب الكلى.

اين حديث هم مانند حديث فروع كافى، به حرمت شراب درهمه اديان صراحت دارد.

در تفسير الميزان ج ششم ص 136 در بحث روائى آيات 90 تا 93 سوره مائده، روايت مربوط به حرمت هميشگى شراب الكلى در طول تاريخ انسان آورده شده است. در تفسير صافى، ج اول ص 187 در ضمن تفسير آيه 219 سوره بقره، روايت مربوط به حرمت هميشگى شراب الكلى را آورده است: «ما بعث الله نبيا قط الا و فى علم الله انه اذا اكمل له دينه كان فيه تحريم الخمر و لم يزل الخمر حراما…» خداوند هرگز پيامبرى را مبعوث نساخت مگر اينكه در علم خدا مقرر بود كه هنگامى كه دين آن پيامبر را كامل كرد، در آن تحريم خمر هم خواهد بود و خمر همواره حرام بود. «لم يزل» از افعال ناقصه و به معناى استمرار است و اين جمله و جمله پيش از آن به روشنى نشان مى دهد كه شرب خمر در همه اديان حرام بوده و انسانها از پيش خود آن را حلال شمرده اند.

(1) (ديدگاه علامه طباطبايى و سيد جعفر مرتضى عاملى ر. ك: الميزان، ج، 16 ص، 163 الصحيح من سيره النبى الاعظم، ج، 4 ص 43)
(2) (به روايت مندرج در الميزان، ج، 6 ص 131 مراجعه كنيد.)
(3) (به روايت مندرج در الميزان، ج، 6 ص 134 مراجعه كنيد.)
(4) آيت الله سبحانى در فروغ ابديت چاپ قديم، ج 2، ص 513 اين قول را آورده است‏
(5) (الميزان، ج 6 ص 133 س 4 چاپ عربى، بيروت، در ضمن بحث روائى آيات 90 تا 93 سوره مائده)
(6) (همان، ص 132 س 6)
(7) (همان، ص 133)
(8) (همان)
(9) (فروع كافى ج 6 ص، 395 ح، 1، 2 3)
(10) (فروع كافى ج 6 ص 403 ح 9)
(11) (همان ص 402 ح 2)
(12) (همان، ص 403 ح 7)
(13) «ما بعث الله نبيا قط الا بتحريم الخمر….»

پرسمان