حضرت آیت الله خامنه ای بر اساس چه ویژگی…

عملكرد خبرگان رهبرى در انتخاب مقام معظم رهبرى، براساس احراز دقيق و كامل شرايط و صلاحيت ‏هاى مذكور در آموزه ‏هاى اسلامى و اصل پنجم و اصل يكصدونهم قانون‏اساسى، صورت پذيرفت. در اينجا به صورت خلاصه به پاره‏اى از ويژگى‏ها و صلاحيت‏هاى حضرت آيه‏ اللَّه خامنه‏اى براى احراز منصب رهبرى نظام، كه مد نظر خبرگان رهبرى در شناسايى و معرفى ايشان به عنوان ولى‏فقيه جامع‏الشرايط و شايسته‏ترين فرد براى رهبرى بود، اشاره مى‏شود:

يك. صلاحيت علمى‏

يكم. تأييد اجتهاد از سوى مراجع بزرگوار:

اجتهاد آيه ‏اللَّه‏ خامنه ‏اى از سوى بسيارى از مراجع و بزرگان- از جمله حضرت امام (رحمه ‏الله)- از قبل تصديق شده بوده است. چنانكه حضرت امام (رحمه‏ الله) بارها صلاحيت‏ها و صفات والاى شخصيت ايشان را در تعابيرى مختلف بيان كرده بودند و مى‏ فرمايند: «… جناب عالى را يكى از بازوهاى تواناى جمهورى اسلامى مى‏دانم و شما را چون برادرى، كه آشنا به مسائل فقه و متعهد به آن هستيد و از مبانى فقه مربوط به ولايت مطلقه فقيه جداً جانب‏دارى مى‏كنيد، مى‏دانم و در بين دوستان و متعهدان به اسلام و مبانى اسلامى، از جمله افراد نادرى هستيد كه چون خورشيد، روشنى مى‏ دهيد»(1).

و آيه ‏اللَّه فاضل لنكرانى، از مراجع عظام تقليد نيز مى‏فرمايد: «بنده به عنوان كسى كه هم عضو مجلس خبرگان هستم و هم اين كه آشنايى با آيه ‏اللَّه خامنه ‏اى دارم، عرض مى ‏كنم كه ايشان اهل نظر و اهل اجتهاد هستند… به نظر من ايشان يك فقيه و يك مجتهد است»(2).

دوّم. تأييد جامعه مدرسين:

همه رساله‏هاى عمليه نوشته‏اند كه اگر دو نفر عادل خبره به اجتهاد كسى شهادت دهند، اجتهاد او قابل قبول است اين در حالى است كه جامعه مدرسين حوزه علميه قم- كه مركب از ده‏ها مجتهد مطلق و چندين مرجع تقليد است- ايشان را به مرجعيت پذيرفتند. همچنين در اساسنامه جامعه مدرسين آمده است: چيزى به عنوان نظر آن جامعه معتبر است كه حداقل شانزده تن از اعضا آن را امضا كرده باشند. بنابراين اعلاميه جامعه مدرسين‏به اين معنا است كه حداقل شانزده تن از مجتهدان و خبرگان در فقه، ايشان را مرجع مى‏دانند.

سوّم. درس خارج مقام معظم رهبرى:

شركت بسيارى از فضلاى حوزه در درس خارج ايشان در حالى كه همگى به وزانت علمى ايشان شهادت مى ‏دهند دليل بر بنيه علمى نيرومند و ملكه اجتهاد ايشان است. اين توان علمى سابق بر رهبرى و حتى رياست جمهورى ايشان است نه اينكه ايشان پس از رهبرى، درس خوانده و به اين رتبه از دانش رسيده باشند(3).

دو. صلاحيت اخلاقى (عدالت و تقواى لازم)

صلاحيت اخلاقى مقام معظم رهبرى نيز از امورى است كه در رفتار و عملكردهاى فردى و اجتماعى ايشان- از زمان كودكى، جوانى و مبارزات سياسى- و نيز مسؤوليت ‏هاى متعددى كه در بعد از انقلاب در شرايط حساس داشته‏ اند به روشنى قابل اثبات بوده و تمام اشخاصى كه از نزديك با معظم‏له در ارتباط اند، گواه بر اين مدعا هستند.

چنانكه آيه ‏اللَّه العظمى بهاءالدينى (رحمه‏الله) از علما و عرفاى بزرگ معاصر مى‏ فرمايند: «… از همان زمان، رهبرى را در آقاى خامنه‏ اى مى‏ ديدم، چرا كه ايشان ذخيره الهى براى بعد از امام بوده است. بايد او را در اهدافش يارى كنيم. بايد توجه داشته باشيم كه مخالفت با ولايت فقيه، كار ساده‏اى نيست»(4).

سه. توانايى‏ هاى شخصى‏

در بند سوم اصل يكصد و نهم «بينش صحيح سياسى و اجتماعى، تدبير، شجاعت، مديريت و قدرت كافى براى رهبرى» از جمله شرايط و صفات رهبر دانسته شده است.

يكم.

مقصود از «بينش صحيح سياسى و اجتماعى» آن است كه رهبر، آن چنان از مسائل و موضوعات و قضاياى سياسى آگاه باشد كه بر آن اساس، هم قادر به اداره امور جامعه باشد و هم در جهت ‏گيرى‏ هاى ظريف بين‏المللى، تصميمات بجا، شايسته و مفيد به حال جامعه اتخاذ كند.

دوّم.

«مديريت و تدبير» عبارت از مجموعه استعدادهايى است كه در شرايط خاص، در رهبرى بارز و ظاهر مى‏شود و او را در اجراى وظايف سنگين خود يارى مى‏كند. كشف اين استعدادها از جمله مواردى است كه در تعيين رهبر، به يقين بايد مورد توجه خاص قرار گيرد.

سوّم.

«قدرت و شجاعت» نيز از جمله شرايطى است كه يا از برجستگى‏هاى علمى و اخلاقى ناشى مى‏شود و يا آنكه در زمره استعدادهاى درونى رهبر به شمار مى‏رود. به هر حال مقام شامخ رهبرى چنين مراتبى را مى‏طلبد و به هنگام تعيين و انتخاب رهبرى، بايد به اين موضوع توجه جدّى داشت.

مقام معظم رهبرى تاكنون توانايى ‏هاى فوق‏العاده‏اى در راستاى رهبرى و مديريت جامعه، خصوصاً در مواقع بحرانى و سرنوشت‏ساز، از خود بروز داده‏اند. از ديگر سو ايشان از بينش صحيح سياسى و اجتماعى و قدرت و شجاعت بالايى برخوردار مى‏باشند. اين مهم با مرورى بر سوابق و فعاليت‏هاى فرهنگى، سياسى و مبارزاتى ايشان در قبل از انقلاب، و همچنين، پيشينه مديريتى و سوابق درخشان ايشان در شوراى انقلاب، مجلس خبرگان رهبرى، مجلس شوراى اسلامى، دوران رياست جمهورى، سخت‏ترين شرايط ناشى از جنگ و محاصره ‏هاى بين‏المللى، بيش از يك دهه رهبرى نظام و با موفقيت بيرون آمدن از فراز و نشيب ‏ها و مشكلات متعدد داخلى و بين‏المللى، به خوبى قابل اثبات است و مبين كارآمدى، شجاعت، صلابت در سخن و پايدارى در هدف، تدبير و مديريت تواناى ايشان در مسؤوليت‏هاى خطير مى‏باشد(5).

آخرين مرحله ‏اى كه شايسته است مورد توجه قرار گيرد، انتخاب قانونى ايشان از سوى خبرگان رهبرى است. اين انگاره خود متأثر از دو عامل است كه هر كدام به تنهايى، مهم ‏ترين دليل بر شايستگى ايشان براى رهبرى‏ نظام اسلامى است:

1 دارا بودن شرايط لازم براى رهبرى در حضرت آيه ‏اللَّه خامنه ‏اى و احراز اين شرايط از سوى خبرگان، به عنوان بهترين و شايسته ‏ترين فردى كه قدرت و توانايى رهبرى نظام را دارد. اين مسئله از سوى اكثريت قاطع اعضاى مجلس خبرگان تأييد شد.

2 تأكيد امام خمينى (رحمه‏ الله) بر شايستگى آيه‏ اللَّه خامنه ‏اى براى رهبرى نظام حضرت امام در موارد متعددى به شايستگى ايشان تصريح كرده‏اند. حجت‏الاسلام و المسلمين هاشمى رفسنجانى در مجلس خبرگان رهبرى در سال 68 در حضور شاهدان اين قضيه را نقل كرد: در قضاياى مهدى هاشمى همراه با آقايان خامنه ‏اى، موسوى اردبيلى و ميرحسين موسوى خدمت امام (رحمه‏ الله) رسيديم و سيد احمد خمينى نيز حضور داشت، در آنجا به امام گفتيم: شما با اقدامات خود ما را درباره رهبرى آينده در بن‏بست قرار مى‏دهيد. امام با اشاره به آقاى خامنه‏اى فرمود: «در ميان شما كسى است كه شايسته رهبرى است و شما در بن بست قرار نخواهيد گرفت». مرحوم حجت‏الاسلام سيداحمد خمينى (رحمه ‏الله) نيز نقل نموده كه امام راحل فرمود:

«آقاى خامنه ‏اى شايسته رهبرى است» و همچنين ايشان خطاب به مقام معظم رهبرى مى‏ گويند:

«حضرت امام بارها از جناب عالى به عنوان مجتهدى مسلم و بهترين فرد براى رهبرى نام بردند»(6).

تبريك و تمجيد علما و شخصيت‏ها

پس از اين انتخاب، مراجع بزرگوار تقليد، علما و شخصيت‏هاى مذهبى، سياسى، فرهنگى و…، هر يك در پيام‏ها، سخنرانى‏ها، مصاحبه ‏ها، باتمجيد فراوان از اين انتخاب، آن را «هدايتى الهى»، «انتخابى شايسته»، «مايه دل‏گرمى و اميدوارى ملت ايران و يأس دشمنان» شمرده، از ايشان با عنوان «شخصيتى ممتاز»، «واجد همه شرايط رهبرى» و «صالح‏ترين فرد براى اين منصب» نام بردند(7).

به عنوان نمونه آيه ‏اللَّه العظمى اراكى (رحمه ‏الله) در پيامى‏به مقام معظم رهبرى فرمودند: «انتخاب شايسته حضرت عالى به مقام رهبرى جمهورى اسلامى ايران، مايه دلگرمى و اميدوارى ملت قهرمان ايران است»(8).

و آيه ‏اللَّه العظمى گلپايگانى (رحمه‏ الله) در بخشى از پيام خود خطاب به ايشان چنين مى ‏نگارد: «از خداوند متعال مسألت دارم كه تأييدات خود را بر شما در منصب حساس رهبرى جمهورى اسلامى ايران مستدام بدارد»(9)

و آيه‏ اللَّه يوسف صانعى نيز چنين بيان مى‏ نمايد: «آيه ‏اللَّه خامنه ‏اى، نه تنها مجتهد مسلّم مى‏ باشد، بلكه فقيه جامع ‏الشرايط واجب‏ الاتباع مى‏ باشد»(10).

و آيه ‏اللَّه ‏العظمى ميرزا هاشم آملى نيز چنين بيان داشت: «انتخاب شايسته شما از سوى مجلس خبرگان، موجب اميد و آرامش گرديد چرا كه شما شخصيتى متفكر، عارف به اسلام و صاحب درايت و تدبير هستيد»(11).

(1) صحيفه نور، ج 20، ص. 173
(2) روزنامه رسالت 68/ 3/ 22 و جهت آشنايى بيشتر با ساير ديدگاه‏ها ر. ك: زندگينامه مقام معظم رهبرى، مؤسسه فرهنگى قدر ولايت، ص. 242
(3) به عنوان نمونه، ر. ك: سخنان آيت اللَّه فاضل لنكرانى، پيشين زندگينامه مقام معظم رهبرى، پيشين.
(4) آيت بصيرت، ص. 131
(5) احمد جنتى، نشريه دانشگاه امير كبير، ويژه مجلس خبرگان دوره سوم، ص 38 حسن صدرى مازندرانى، حكايت‏نامه سلاله زهرا (سلام‏الله عليها)، قم: مشهور،. 1381
(6) روزنامه رسالت. 1368/ 3/ 16
(7) پرسش‏ها و پاسخ‏هايى درباره مجلس خبرگان رهبرى، پيشين.
(8) روزنامه جمهورى اسلامى. 68/ 3/ 22
(9) على مؤمن، قياده آيه‏اللَّه الخامنه‏اى، ص. 91
(10) حكايت‏نامه سلاله زهرا (سلام‏الله عليها)، ص. 225
(11) قياده آيه‏اللَّه الخامنه‏اى، پيشين، ص. 92