آيا نماز آيات در زمان حيض بايد قضا شود

در نوشتار قبل نحوه خواندن نماز آیات مطرح شد، در تکمیل نوشتار حاضر از اینجا کلیک کنید و مطالعه نمایید.

حائض و نماز آيات

پرسش 107 . اگر زن در گرفتگى خورشيد و ماه،  حائض باشد، آيا پس از پاك شدن، بايد نماز آيات را قضا كند؟

همه مراجع (به جز فاضل و وحيد): قضاى آن واجب نيست.

آيه اللّه  فاضل: بنابر احتياط واجب، بايد قضا كند.[2]

آيه اللّه  وحيد: اگر در هنگام گرفتگى خورشيد و ماه حائض بوده، قضاى آن واجب نيست؛ ولى اگر در هنگام زلزله بوده، بايد پس از پاك شدن آن را بدون نيت ادا و قضا به جا آورد.[3]

• [1]. امام، صافى، مكارم و نورى، توضيح المسائل مراجع، م 1506 و تبريزى و سيستانى، منهاج الصالحين، احكام الحائض، م 232 و بهجت، وسيلة النجاة، ج 1، م 283 و دفتر: خامنه اى.
• [2]. تعليقات على العروه، ج 1، احكام الحائض، الحادى عشر.
• [3]. وحيد، منهاج الصالحين، احكام الحائض، م 232 و صلاة الآيات المبحث الثانى.احكام بانوان،پرسمان.

 [ اگر در حال حیض یا نفاس زن، آفتاب یا ماه بگیرد]

مسأله 1506 اگر در حال حیض یا نفاس زن، آفتاب یا ماه بگیرد (1) و تا آخر مدتی که خورشید یا ماه باز می شوند در حال حیض یا نفاس باشد نماز آیات بر او واجب نیست (2) و قضا هم ندارد.

این مسأله، در رساله آیت اللّه بهجت نیست

(1) (خوئی، تبریزی:) یا رعد و برق و مانند اینها اتّفاق بیفتد، نماز آیات بر او واجب نیست و قضا هم ندارد.

(سیستانی:) یا زلزله اتفاق بیفتد، نماز آیات بر او واجب نیست و قضا هم ندارد.

(2) (فاضل:) ولی بنا بر احتیاط واجب پس از پاک شدن قضا نماید. و هم چنین اگر زلزله یا سایر آیات پدید آمد، بنا بر احتیاط واجب پس از پاک شدن نماز آیات را به جا آورد.

(گلپایگانی، صافی:) مسأله نماز آیات بر حائض و نفساء در حال حیض یا نفاس واجب نیست ولی بعد از پاک شدن بنا بر احتیاط لازم باید (صافی: بنا بر احتیاط مستحب آن را) به جا آورد و در گرفتن ماه و خورشید بنا بر احتیاط نیّت ادا و قضا نکند ولی در غیر این دو نیّت ادا کند.

(زنجانی:) مسأله حائض و نفساء، نمی توانند نماز آیات بخوانند و اگر در حال حیض یا نفاس زن، خورشید یا ماه بگیرد، پس اگر هنگام کسوف یا خسوف خبردار شده است، بنا بر احتیاط واجب، باید قضا نماید و اگر خبردار نشد و کسوف یا خسوف کلی بود، بنا بر احتیاط واجب، قضا دارد و الّا، قضا واجب نیست. و اگر در حال حیض یا نفاس، زلزله یا رعد و برق و مانند اینها اتفاق بیفتد، بنا بر احتیاط واجب، باید بعد از پاک شدن، نماز آیات را بخواند.

• توضیح المسائل مراجع مطابق با فتاوای سیزده نفر از مراجع معظم تقلید/ متن اصلی از رساله امام خمینی و مُحشی حضرات آیات: سیستانی، صافی گلپایگانی، مکارم شیرازی، نوری همدانی، شبیری زنجانی، بهجت،فاضل،  اراکی، خویی، گلپایگانی، تبریزی.

مطابق نظر آيت الله خامنه اي

استفتاء اختصاصی سایت هدانا از دفتر مقام معظم رهبری

سوال: اگر زن در حال حیض یا نفاس باشد و خورشید یا ماه گرفتگی شود، یا زلزله اتفاق بیفتد، آیا بعدا باید قضا کند؟

پاسخ: در نمازهای آیات غیر موقته مانند زلزله خواندن نماز بر حائض و نفساء چه اداء و چه قضا لازم نیست و در آیات موقته مثل خورشید گرفتگی و ماه گرفتگی، اگر در بعض وقت به مقدار وافی برای انجام نماز پاک بوده، قضا واجب است ولی اگر در تمام وقت معذور بوده، قضا واجب نیست گرچه احوط است.

منبع: استفتاء سایت هدانا از دفتر مقام معظم رهبری.

. موارد وجوب نماز آيات : نماز آيات در چهار صورت واجب مى‌شود: 1 و 2. گرفتن خورشيد و ماه هرچند مقدار كمى از آنها بگيرد، خواه كسى بترسد يا نه. 3. زلزله، خواه كسى بترسد يا نه. 4.صاعقه و بادهاى سياه و سرخ و هرگونه حوادث خوفناك آسمانى در صورتى كه اغلب مردم بترسند، بلكه براى حوادث خوفناك زمينى اگر موجب وحشت بيشتر مردم شود احتياط واجب آن است كه نماز آيات بخوانند.
. روش خواندن نماز آيات : نماز آيات را به چند روش مى‌توان خواند كه دو روش آن به شرح زير است: 1. بعد از نيّت و گفتن تكبير و خواندن حمد، آيه‌هاى يك سوره را پنج قسمت كند ويك قسمت از آن را بخواند و به ركوع رود، بعد سر بردارد وقسمت دوم از همان سوره را (بدون حمد) بخواند و به ركوع رود وهمين طور تا پيش از ركوع پنجم سوره را تمام كند و بعد به ركوع رود وركعت دوم را به همين صورت به‌جا آورد و بعد از سر برداشتن دو سجده كند و ركعت دوم را نيز مانند ركعت اوّل به‌جا آورد و در آخر تشهّد بخواند و سلام گويد.
2. بعد از نيّت، تكبير بگويد و يك حمد وسوره كامل بخواند وبه ركوع رود و سر از ركوع بردارد، دوباره يك حمد و يك سوره كامل بخواند، باز به ركوع رود، تا پنج بار اين كار را انجام دهد، بعد از سربرداشتن از ركوع پنجم دو سجده كند وبرخيزد و ركعت دوم را مانند ركعت اوّل به‌جا آورد و تشهّد بخواند و سلام دهد.
. زمان نماز آيات در وقت زلزله يا صاعقه: هنگامى‌كه زلزله يا صاعقه و مانند آن اتّفاق مى‌افتد بايد بلافاصله نماز آيات خواند واگر نخواند معصيت كرده و احتياط مستحب آن است كه تا آخر عمر هر وقت توانست بخواند.
. وقت نماز آيات هنگام خورشيد يا ماه گرفتگى : وقت نماز آيات از وقتى است كه شروع به گرفتن كرده و تازمانى كه كاملًا باز نشده ادامه دارد، ولى احتياط مستحب آن كه است قبل از شروع به باز شدن نماز را بخواند.
. قضاى نماز آيات : هرگاه زلزله يا صاعقه و مانند آن اتّفاق افتد بايد بلافاصله نماز آيات بخواند و اگر نخواند معصيت كرده واحتياط مستحب آن است كه تا آخر عمر هر وقت توانست بخواند.
. وظيفه حائض در مورد نماز آيات : اگر در حال عادت ماهيانه يا نفاس، آفتاب يا ماه بگيرد و تا پايان مدّتى كه خورشيد يا ماه بازمى‌شود از خون حيض و نفاس پاك نشود، نماز آيات بر او واجب نيست و قضا هم ندارد.

. تكرار عامل نماز آيات : هرگاه امورى كه نماز آيات براى آنها واجب است مكرّر اتّفاق بيفتد واجب است براى هركدام از آنها يك نماز آيات بخواند؛ مثل اينكه چند بار زلزله شود، يا گرفتن خورشيد با زلزله همراه گردد، امّا اگر در بين نماز آيات اين امور واقع شود همان يك نماز آيات كافى است.   رساله عملیه واحکام  > احکام ویژه ( 600 مسئله كثير الابتلاء)،

آيت الله مكارم شيرازي .